در گسترهٔ اجتماعی و فرهنگی ما، حالتی هست که دیدگان امکان ندارد مشاهده‌اش نکنند و آن برخورد با احکام شرعی‌ای است که نیازمند علم و پرسش از اهل علم است تا که شخص، حکم آن را دریابد.
این حالت را می‌توان «بی‌توجهی و بی‌تفاوتی» نام نهاد.
چرا که برخی از مردم با نوعی تحقیر با هر حکمی شرعی که حلال و حرام در آن هست برخورد می‌کنند چنانکه یکی می‌گوید:
«به خودم فتوا می‌دهم و عقل خودم را حاکم می‌کنم!» یعنی تابع ذوق و سلیقه خودش است!
دیگری آنچه را دوست می‌دارد انجام می‌دهد سپس تکرار می‌کند که: «همه چیز اختلافی است و نمی‌دانیم چه کسی را باور کنیم، و هر کسی ادعا می‌کند که حق با اوست!»
شخصی هم از برخی مدعیان جاهلی سؤال می‌پرسد که به علم، تدریس یا تالیفی شناخته نشده‌اند بلکه فتاوای جنجالی و هیاهوی رسانه‌ای، آنها را بر کرسی فتوا نشانده است! تا به مردم آنچه را فتوا دهند که ذوق و نفس‌شان بدان تمایل دارد.
و موضع‌گیری‌های بسیاری که همگی بیانگر «بی‌توجهی و بی‌تفاوتی» است. انگار نه انگار که این مسائل، متعلق به دین است یا به حکمی شرعی ارتباط دارد و نسبت دادن سخن به الله ﷻ و فتوا دادن در دین اوست.
به‌راستی که پدیدهٔ بی‌توجهی دارای دلایل و انگیزه‌های بسیاری است که این‌جا وقت سخن گفتن از آنها نیست، بلکه زمانِ بیان بیماری است.
بیان بیماری «ضعف در دین‌داری» و «ارزش اندک قائل شدن برای احکام» است و نیز سخن از کسانی است که سبب برخورد این چنینی با فتاوا و احکام شرعی می‌شوند که درحقیقت باید دربارهٔ آن، روراست و صریح باشیم.
پس واجب است که مسلمان به خودش و اطرافیانش یادآوری کند که این‌ها، احکامی شرعی‌اند که انتظار و توقع داشتن در آنها درست نیست و انسان به‌خاطر رویگردانی‌اش، در آنها معذور نمی‌گردد و نیز جایی برای خصومت، دشمنی و نزاع در آنها نیست.
بنابراین مسلمان باید برای دینش احتیاط کند و تنها از کسانی بپرسد که به دین و علم آنان اعتماد دارد و راه شناخت این امر نیز آسان است و انسان عاقل نیز از حال خودش آگاه است هرچند که عذر و بهانه بیاورد.
همانطور که تابعی فقیه «محمد ابن سیرین» رحمه الله فرموده است: «این علم، دین است پس دقت کنید که دین‌تان را از چه کسی می‌گیرید».
تَدَبُّری صادقانه در آیهٔ زیر برای ریشه‌کن کردن مشکل «بی‌توجهی و بی‌تفاوتی» کافی است، چنانکه الله متعال می‌فرماید:
{قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالْإِثْمَ وَالْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَأَنْ تُشْرِكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ} [اعراف: ۳۳]
(بگو: الله حرام کرده است کارهای نابه‌هنجار (چون زنا) را، خواه آن چیزی که آشکارا انجام پذیرد و ظاهر گردد و خواه آن چیزی که پوشیده انجام گیرد و پنهان ماند، و [هر نوع] گناه را و ستمگری [بر مردم] را که به هیچ وجه درست نیست و این که چیزی را شریک الله کنید بدون دلیل و برهانی که از سوی الله مبنی بر حقانیّت آن خبر در دست باشد و این که به دروغ از زبان الله چیزی را [دربارهٔ تحلیل و تحریم و غیره] بیان دارید که [صحّت و سقم آن را] نمی‌دانید).
دکتر فهد العجلان ـ ترجمه: واحد ترجمهٔ بینش