رمضان در حال پایان است؛ مهمانی گرامی که با بودنش به وجود زرادخانه‌ای از قدرتِ بر عبادت و تحمل سختی‌ها در درونمان پی بردیم. ذخیره‌ای که چیزی جز تنبلی و غفلت ما را از آن دور نساخته بود.
مهمانی گرامی که امیدواریم در حالی برود که گناهانمان آمرزیده شده و آزادی از آتش به نام ما ثبت شده باشد… اما آه و اندوه اگر این مهمان رفته باشد در حالی که مورد مغفرت قرار نگرفته‌ایم، آن‌گونه که پیامبرمان ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌فرماید: «ذلیل و زیان‌دیده باد آن‌که رمضان بیاید و سپس برود پیش از آن‌که مورد مغفرت قرار گرفته باشد».
حق مهمان است که تا رفتنش گرامی داشته شود و بلکه یکی از عادات ما ـ پیش از آن‌که شکار مدرنیسم شویم ـ این بود که مهمان را بدرقه می‌کردیم و بلکه تا قسمتی از راه، او را همراهی می‌کردیم.
صالحان ما بسیار دربارهٔ خسته شدن در پایان رمضان هشدار داده‌اند. از میان این سخنان، تشبیه زیبای امام ابن قیم در ذهنم جای گرفته که می‌گوید: اگر وضو پیش از سلامِ نماز باطل شود، نماز هم باطل می‌شود و روزه با نوشیدن آب [لحظه‌ای] پیش از غروب آفتاب فاسد می‌شود. (نقل به معنا)
از کمال حمد پروردگار ـ که پیش از رمضان از او می‌خواستیم ما را به رمضان برساند ـ این است که ما نیز پیش از پایان رمضان، رمضان را ترک نگوییم و آن را به زیبایی وداع گوییم، همان‌طور که مهمانی را که برای ما خیر بسیاری داشته و از او امید اجر فراوان داریم، وداع می‌گوییم.
متخصصان مدیریت می‌گویند نود درصد مردم کارهای خود را به نسبت نود درصد انجام می‌دهند و آن‌هایی که کار خود را کامل انجام می‌دهند بیش از یک درصد نیستند… شایسته نیست کسی که نفس خود را کنترل کرده و با آن به جهاد پرداخته در این ساعات اندک کنترلش را از دست بدهد و ما از طریق تجربه و ممارست دانسته‌ایم که موفقیت در یک امتحان چه بسا به سبب مرور درس‌ها در شب امتحان و یا حتی آخرین ساعت قبل از امتحان باشد! من شخصا بسیاری از دروس را در شب امتحان درک کردم و فهمیدم!
می‌گویند: ارزش یک سال را نمی‌داند مگر کسی که در یک سال تحصیلی مردود شده و ارزش یک ساعت را نمی‌داند مگر کسی که یک ساعت دیر به امتحان رسیده و ارزش یک دقیقه را نمی‌داند مگر کسی که یک دقیقه دیرتر به قطار رسیده است… و این بسیار ترسناک خواهند بود که در روز قیامت گفته شود: ارزش آزاد شدن از دوزخ را نمی‌داند مگر کسی که در یک ساعت از رمضان سهل‌انگاری کرده باشد!
قول می‌دهم که فردا این را ننویسم که: «ربانی باش نه رمضانی» چرا که از حال خودم و خیلی‌ها این را می‌دانم که نمی‌توانیم بعد از رمضان چنان باشیم که در رمضان هستیم و در عبادت مانند رمضان باشیم، اما به یقین این را می‌دانم که اگر الله در ساعتی از رمضان ـ ولو آخرین ساعت آن ـ ما را بپذیرد، این همان جایزهٔ بزرگی خواهد بود که امیدش را داریم و بلکه آرزو می‌کنیم بعد از آن از دنیا برویم. خداوندا ما را در حالی از دنیا ببر که از ما خشنودی…
محمد الهامی